Bu test, bazı mikroorganizmalarca sentezlenen katalase enzimini (hidrojenperosid oksidoredüktase) saptamak amacıyla yapılır ve identifikasyonda kullanılır. Bu enzim ekseri sitokrom ihtiva eden aerobik bakterilerde ve bazı fakültatiflerde bulunur. Katalase bir hemeprotein olup prostetik grubunda, her molekülde, 4 atomlu ve 3 değerli demir (Fe+++) bulunur. Enzim, hidrojen peroksid'i (H₂O₂) su (H₂O) ve oksijene (O₂) ayrıştırır. Hidrojen peroksidin ayrışmasında, bir molekülü substrate donor olarak görev yapar.

Substrat ve suda donorun hidrojeni yardımı ile redükte olur ve böylece, substrat redükte, donor da okside olur.

Bakterilerde hidrojen peroksidin ayrışmasında başlıca iki enzim etkili olabilmektedir. Bunlardan biri, katalase ve diğeri de peroksidase'dir. Hidrojen peroksidin dışında diğer bazı substratlar da katalase enzimi tarafından kullanılabilirler. Bunlar arasında, alkoller (etanol), hidratlanmış formaldehid (H₂C(OH₂), nötröz asidi (HNO₂) ve formik asit (HCOOH) vardır. Katalase enzimi, hidrojenperoksidi, metilalkol'u (CH3OH) ve etlalkol'u (C₂H₅OH) okside etmek için kullanılabilir.

Materyal

1) Taze hazırlanmış hidrojen peroksid solusyonları (% 3 ve % 30)
2) Muayenesi istenen mikroorganizmaların taze (18-24 saatlik) sıvı veya katı besiyerindeki kültürleri
3) Bilinen ve kontrol olarak kullanılacak, pozitif (S. aureus) ve negatif (S. faecalis) taze kültürleri.

Metot

1) Katı besi yerinde (kanlı agar hariç) üremiş olan mikroorganizma kolonilerinden platin öze (veya cam baget) yardımı ile yeterli miktarda alınarak temiz ve yağsız bir lamın üzerine konulur. Sonra buna % 30 luk hidrojen peroksidden bir damla damlatılır veya
2) Sıvı besiyerinde (5 ml) üremiş kültür üzerine % 3 lük hidrojen peroksid'den 3-4 damla ilave edilir.

Değerlendirme

Hidrojenperoksid katılmasından sonra kabarcıkların görülmesi veya çıkması pozitif reakiyon olarak değerlendirilir. Şüpheli durumlarda mikroskop altında muayene yapılabilir. Reaksiyon en iyi pH 7.0 da meydana gelir ve oda sıcaklığında yapılır. Sonuçlar, negatif (-), zayıf (+), orta (++) ve kuvvetli (+++) pozitif olarak derecelendirilir.

Dikkat edilecek hususlar

1) Mikroorganizmaları üretmede kullanılan katı besi yerinde kan bulunmamalıdır. Bunun yerine, eğer zorunlu ise, çikolata agar denenebilir.
2) Lam üzerinde uygulanan yöntemde, aerosol infeksiyonlara veya deri-göz konjonktivasına etkenin sıçraması sonu hastalanmalara rastlanabilir. Bu yönden dikkatli bulunulmalıdır.
3) Hidrojenperodsid dayanıksızdır. Bu nedenle taze hazırlanmalı ve kullanılıncaya kadar buz dolabı sıcaklığında muhafaza edilmelidir.
4) Testte kontrol mikroorganizmalar bulundurulmalıdır (S. aureus ve S. faecalis).
5) Muayene edilecek kültürler 18-24 saatlik olmalıdır. Eski kültürler yalancı negatif reaksiyon verebilirler.
6) Hidrojenperoksid (% 30) deri için zararlı bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, % 70'lik alkol daima hazırda bulundurmalı ve gerekitği zaman deriye sürülmelidir.
7) Test oda sıcaklığında yapılmalıdır. Asit ortamlar, katalase aktivitesini önlediğinden, nötr pH 7.0 tercih edilmelidir.
8) Yalancı pozitif reaksiyonlar, kirli malzeme kullanılmadığında görülebilir. Bu nedenle bütün cam malzemenin kimyasal yönden temiz olması gereklidir.
9) Eğer, anaerobik koşullarda üretilmiş kültürlerin yoklaması söz konusu ise, bu takdirde, kültürler teste tabi tutulmadan önce 30 dakika açık havada bulundurulmalıdırlar.