01. Giriş
Analiz genellikle dökme ya da yayma kültürel sayım yöntemi ile yapılır ve çift tabaka yöntemi önerilir. Bu gün için bu grubun sayımında kullanılan tek besiyeri Violet Red Bile Dextrose (VRBD) Agar (Merck 1.10275) olup, standart VRB Agardan (Merck 1.01406) farkı bileşiminde laktoz yerine glikoz olmasıdır. Buna bağlı olarak glikozu kullanan tüm familya üyeleri bu besiyerinde koyu kırmızı ve etrafında kırmızımsı presipitat zonu oluşturur. Enterobacteriaceae familyası üyesi olmayan bakteriler ise renksiz koloni yaparlar.
Gıda işletmelerinde özellikle yüzeylerde toplam Enterobacteriaceae sayımı için geliştirilmiş sistemler de vardır. Yine VRBD Agar içeren Envirocheck Contact E (Merck 1.02137) bu amaçla kullanılmaktadır.
Gıdalarda istenmeyen mikroorganizmaların analizi ; temel ilkeler için burayı tıklayın.
02. Kullanılan Besiyerleri
02.01. VRBD Agar (Merck 1.10275)
Bu besiyeri VRBD Agar acc. to Mossel olarak da bilinir. Dehidre besiyeri 39,5 g/litre konsantrasyonda hazırlanır. Sürekli karıştırılarak kaynama noktasına getirilir, sonra sadece 1 – 2 dakika daha kaynatılır. Otoklavlama ya da aşırı ısıtma besiyeri yapısını ve dolayısı ile selektiviteyi olumsuz etkiler. 1 litre erlende 500 ml destile suyun pamuk ile kapanmış olarak otoklavlanması ve besiyerinin bu steril kapta hazırlanması önerilir. Besiyeri bileşimindeki kristal viyole ve safra tuzları (Ox bile) refakatçı floranın gelişimini baskılar, glikozu kullanan Enterobacteriaceae üyeleri 35 – 37 oC ‘da 24 saat aerobik inkübasyondan sonra asit oluşumuna bağlı olarak koyu kırmızı koloni oluştururlar. Aeromonas gibi Enterobacteriaceae üyesi olmayan bazı refakatçı bakteriler de benzer reaksiyon verir. 12.5 ml/petri kutusu hesabı ile 1 kutu (500 g) dehidre besiyerinden 1012 adet petri kutusu hazırlanır. Bu besiyeri ile ilgili olarak daha fazla bilgi için burayı tıklayın.
02.02. Envirocheck Contact E (Merck 1.02137)
Plastik ve eğilebilir özellikte olan bir tabakanın bir yüzünde Plate Count Agar, diğer yüzüne VRBD Agar besiyeri vardır. Agar yüzeyleri hafif bombeli olduğu için sayım yapılacak yüzeye temas ettirildiğinde yüzeydeki mikroorganizmalar kolaylıkla besiyerine geçer. 35 – 37 oC ‘da 24 (gerekirse 48) saat yapılacak inkübasyondan sonra oluşan koloniler sayılır ve kob/cm2 olarak verilir.