Giriş

Flamentöz, mantarlarda hücre üremesi ile büyüme birbirleri ile yakından ilişkili iki kavramdır. Ancak, bunları birbirinden ayırarak incelemede yarar bulunmaktadır.

Mantarlar, hifaların, genellikle, uç(bazen yan) kısımlarından büyüme ve dolayısıyla da hücre üremesi (apikal büyüme ve apikal üreme) gösterirler. Bu durumu, çabuk büyüme yeteneğine sahip olan mantarlardan N. crassa ’da ışık mikroskobu altında izlemek bile mümkün olabilmektedir. Bu mantar 25°C' de dakikada 3-4 mikrometre kadar bir uzama hızına sahiptir. Sinefotografla yapılan incelemelerde apikal hücrelerdeki sitoplasmanın öne doğru akışı kolaylıkla gözlenebilmektedir. Bu akış, ortamda suyun azalması ile daha  hızlanmaktadır. Öne doğru akış,septumsuz olan mantarlarda, daha belirgin ve daha hızlı olup büyümekte olan bölgeye gerekli olan kimyasal maddelerin iletilmesinde büyük kolaylıklar sağlanmaktadır .

Büyümekte olan bir mantar hifasının apeksi yandaki şekilde gösterilmektedir.

Apeks hücresini saran hücre duvarı, gerisindeki diğer olgun hücre duvarlarına oranla daha az kalınlıkta ve tabakada olduğu gibi, çapı da öne doğru gidildikçe azalmaktadır. Apekste büyüme sırasında, meydana gelen lizis ve sentez işlemleri, birbiri ardı sıra ve uyum içinde yürütülür. Bu nedenle apeksteki hücrelerde hücre duvarının ne çok sert ve kalın ve ne de fazla zayıf olmaması gereklidir.

Büyümekte olan hifalarda apeks hücreleri içinde, diğer hücrelere oranla daha fazla vesikül de bulunmaktadır. Yaşlı veya büyümesi durmuş olan hücrelerde vesikül daha az sayıdadır. Vesiküllerin, hücrelerdeki, Golgi aparatından orijin aldıkları bildirilmektedir. Ayrıca, vesiküllerde apekse doğru gitme eğilimi de vardır ve sitoplasmik membranla birleşerek içindeki enzim, organik ve inorganik materyalleri buraya bırakırlar. Vesiküllerin içinde, hücre duvarının lizis ve sentez işlemlerinde fonksiyonları bulunan enzimler ve prekürsörler yanı sıra, sellülase, alkalin fosfotase, glukonase, mannan synthase, karbonhidratlar, inorganik materyaller, vs. bulunmaktadır. Bu nedenle de vesiküller gelişmekte ve üremekte olan uç kısımlara gerekli materyalleri taşıyan konteynırlar gibi fonksiyonlara sahiptirler. Ayrıca, apekste kitin sentase (chitin synthase) enzimini muhafaza eden kitosomlar da (Chitosoma) bulunmaktadır. Vesiküllerin apekse doğru yol alışları hakkında kesin bir bilgi yoksa da, bunların, apekste membran potansiyelinin farklılığı nedeniyle proton pompalama yeteneklerinin fazla olmasından kaynaklandığı ve ayrıca hücre içinde bulunan mikrotubulusların veya mikroflamentlerin vesiküllerin apekse doğru gidişlerinde bir ray ödevi gördükleri iddia edilmektedir. Açıklığa kavuşturulması gereken diğer bir husus da apeksin nerede ve nasıl meydana geldiği sorusudur. Sporlar üzerinde yapılan bazı çalışmalardan elde edilen sonuçların apeks içinde kullanılabilmesi veya adapte edilmesi düşünülmektedir. Sporların su çekerek şişmesi ve jerm tüplerinin oluşması örneği apeksin meydana gelişini açıklamak için değerlendirilmektedir. Ancak, bu bilgiler de henüz olayı tam olarak aydınlatmada yeterli bulunmamaktadır.

Mantar hifalarında branşlaşmada ve her branşın meydana geleceği yerde bir apeksin oluşması fenomeni genetik kontrol altında bulunmaktadır. Branşlaşmada da vesiküller ve diğer yapısal organeller aynı fonksiyonu yaparlar.