Kutan mikozeslere (Dormatomikozis, dermatofitozis) yol açan mantarlar 3 cins içinde bulunmaktadır. Bunlarda, 1) Trikofiton cinsi, 2) Mikrosporum cinsi ve 3) Epidermofiton cisimleridir.

Bu mantar ve sporları deri, saç, tüy, kıl, deri ve tırnaklarda lokalize olurlar. Bir kısma mantar hastalıkları hayvandan hayvana ve insana veya insandan insana bulaşabilirler. Bu grup içindeki mantarlar, kutanöz bir yerleşim gösterdiğinden solunum sisteminden bulaşmazlar.

Hastalığın oluşmasında çevreye ve konakçıya ait bazı predispoze edici faktörlerini de önemli rolleri bulunmaktadır.

İnsan ve hayvanlarda dermatomikozeslere neden olan mantarlar (dermatofitler) origin ve ekolojilerine göre 3 grupta incelenmektedirler.

1- Geofilik dermatofitler : Bazı dermatofitler, toprağa adapte olmuşlardır, burada yaşar, gelişir ve çoğalırlar. Bunlar, genellikle, saprofitik bir yaşantıya sahiptirler. Böyle mantarların rezervuarı topraktır. Çok nadiren, insan ve hayvanlardaki mantar lezyonlarından izole edilmişlerdir. Geofilik dermatofitler arasında, Trichophyton terrestre tam bir geofilik olmasına karşın, Keratinomyces ajelloi, Microsporum cookei, M. gypseum, M. nanum gibi bazı dermatofitler de insan veya hayvanlardan izole edilmişlerdir.

2- Zoofilik dermatofitler : Bu gruba ait dermotofitler genellikle hayvanlarda hastalık oluşturur ve araşıra da insanlara bulaşabilirler. Böyle dermatofitler arasında, Microsporum canis, M. distortum, Trichcophyton gallinae, T. simii, M. erinacei, vs. vardır. Bazı zoofilik mantarların yaşam çemberleri aşağıda gösterilmiştir.

3- Antropofilik dermatofitler : Bu tür dermatofitler genellikle insanlarda hastalık oluştururlar ve kaynakları da insanlardır. Ancak, ara sıra hayvanlarda da infeksiyonlar meydana getirebilirler. Antropofilik dermatofitler arasında T. audouinii, T. concentricum, T. ferrugineum, T. gourvilii, E. floccosum, T. megninii, T. rubrum, T. schoenleinii, T. tonsurans, T. violaceum, T. yaoundei bulunmaktadır.

Dermatofitler, insan veya hayvan vücutlarında bulundukları zaman (parazitlik dönem) artrospor oluşturmalarına karşın, saprofitik yaşantıda (toprakta, kültürlerde) ise artrospor, klamido spor, makrokonidia, mikrokonidia ve askopor meydana getirmektedirler. Parazitik dönemde teşekkül eden artrosporlar bir konakçıdan diğerini ve bazen de toprağı kontamine edebilirler. Toprakta saprofitik perfekt ve/veya imperfekt döneme geçerler.

Toprak, genellikle, birçok mantarın ve sporların bulunduğu yer rezervuar olması bakımından önemlidir.

Bazı önemli dermatofitlerin ekolojilerine göre sıralanması aşağıda gösterilmiştir.

I- Antropofilik dermatofitler  

Epidermophyton floccosum  
Microsporum audouinii  
Microsporum distortum  
Microsporum ferrugineum  
Trichophyton concentricum  
Trichophyton gourvilli  
Trichophyton megninii  
Trichophyton mentagrophytes (Zooantropofilik)  
Trichophyton rubrum  
Trichophyton schoenleinii  
Trichophyton soudanese  
Trichophyton tonsurans  
Trichophyton violaceum  
Trichophyton yaoundei  

II- Zoofilik dermatofitler  

Microsporum canis  
Microsporum nanum  
Microsporum vanbreuseghemii  
Microsporum simii  
Trichophyton equinum  
Trichophyton gallinae  
Trichophyton mentagrophytes  

III-Zooantropofilik dermatofitler  

M. canis  
T. mentagrophytes  
T. verrucosum